Yangiliklar

Jizzax shahar sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi bo’limida ishlab kelgan Z.Askarova va J. Xazratqulova ular bilan tuzilgan mehnat shartnomalari asossiz ravishda bekor qilinganligidan norozi bo’lib shahar adliya bo’limiga murojaat qilgan.

Aniqlanishicha, xodimlar 60 yoshga to’lmagan bo’lsa-da, shahar sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi bo’limi tomonidan xodimning pensiya yoshiga to’lganligi munosabati bilan ularning mehnat shartnomalari bekor qilingan.

Vaholanki, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 7-martdagi “Xotin-qizlarning mehnat huquqlari kafolatlarini yanada kuchaytirish va tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga oid chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi    PQ-4235-son qaroriga muvofiq ayollarning pensiya yoshiga to‘lganligi yoki qonun hujjatlariga muvofiq yoshga doir davlat pensiyasini olish huquqi vujudga kelganligi sababli ular bilan tuzilgan nomuayyan muddatli mehnat shartnomasini 60 yoshga to‘lgunga qadar yoki muddatli mehnat shartnomasini muddati tugagunga qadar ish beruvchining tashabbusiga ko‘ra bekor qilish taqiqlanadi.

Shuningdek, ushbu holatda bo’lim tomonidan Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 29-iyundagi PQ-5168-sonli qarori talablari ham buzilgan. Ya’ni bo’limning mehnat shartnomalarini bekor qilish to’g’risidagi tegishli buyruqlari Jizzax shahar yuridik xizmat ko’rsatish markazi bilan kelishilmagan holda qabul qilinganligi aniqlandi.

Mazkur holat yuzasidan shahar adliya bo’limi tomonidan A.B. va B.A. larni ishga tiklash yuzasidan Jizzax viloyat sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi boshqarmasiga taqdimnoma kiritilgan edi. Ushbu taqdimnoma natijasida Jizzax shahar sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi bo’limining tegishli buyruqlari bekor qilinib, xodimlarning ishga tiklanishi ta’minlandi.

  

Oʻzbekiston Milliy universiteti Jizzax filialida yil davomida korrupsiyaga qarshi kurashish va uni oldini olish bo'yicha bir qator targ'ibot tadbirlari amalga oshirib kelinmoqda. Viloyat adliya boshqarmasi va oliy o'quv yurti bilan bu borada samarali hamkorlik o'rnatilgan bo'lib, korrupsiyaning salbiy illat ekanligi, bunda holatlarning huquqiy oqibatlari adliya boshqarmasi xodimlari tomonidan talaba yoshlarga va pedаgoglarga tushuntirib kelinmoqda. Bu galgi tadbir ham" Korrupsiyaga qarshi birgalikda birlashamiz" mavzusida bo'lib o'tdi. So'nggi vaqtlarda amalga oshirilayotgan jiddiy islohotlar qatorida O'zbekiston uchun korrupsiyaga qarshi kurashish asosiy ahamiyatga ega vazifalardan biriga aylandi. Chunki korrupsiya nafaqat demokratiyaning, umuman har qanday taraqqiyotning kushandasi ekani ma'lum. Xuddi mana shu tushunchalarni yoshlar ongiga singdirish yurt kelajagi bo'lgan yigit-qizlarning o'z taqdirini to'g'rilik, adolat prinsiplari asosida shakillantirishiga zamin yaratadi.

O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan e’lon qilingan "Xotin-qizlar huquqlari bo‘yicha dolzarb ikki oy" tadbiri munosabati bilan 2022 yil 17 mart kuni Arnasoy tuman yuridik xizmat ko‘rsatish markazi tomonidan yuridik xizmat ko‘rsatiladigan Arnasoy tuman Maktabgacha ta'lim bo'limiga qarashli 5-sonli Davlat maktabgacha ta'lim tashkilotida faoliyat yurituvchi xotin-qizlar uchun targ'ibot tadbiri tashkil etildi.Targ'ibot tadbirida 2022 yil 01 mart kuni davlatimiz rahbari tomonidan qabul qilingan “Oila va xotin-qizlar bilan ishlash, mahalla va nuroniylarni qo‘llab-quvvatlash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 81-son- Prezident farmoni qabul qilinganligi va uning mazmun mohiyati ham seminar ishtirokchilariga tushuntirib o‘tildi.Targ'ibot tadbiri davomida O‘zbekiston Respublikasining mehnat  qonunchiligida belgilangan imtiyozlar bo‘yicha, O‘zbekiston Respublikasining “Ta'lim to‘g‘risida”gi qonuni , O‘zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Og‘ir ijtimoiy vaziyatga tushib qolgan xotin-qizlarga, nogironligi bo‘lgan, kam ta’minlangan, farzandlarini to‘liqsiz oilada tarbiyalayotgan va uy-joy sharoitini yaxshilashga muhtoj onalarga arzon uy-joylar berish tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida”gi qarori, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Moddiy yordam va ko‘makka muhtoj oilalarni, xotin-qizlar va yoshlarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi  qarorilari mazmun-mohiyati to'g'risida tadbir ishtirokchilariga batafsil ma'lumot berildi.Tadbir yakunida ishtirokchilarning ish faoliyatida, kundalik hayotda duch kelayotgan muammolari hamda o'zlarini qiziqtirgan savollari yuzasidan berilgan savollarga javoblar berildi.

Tadbir Zarbdor tuman tibbiyot birlashmasi vrachlari hamda hamshiralari bilan birlashma majlislar zalida seminar o‘tkazildi. Seminarda 2019 yil 2 sentyabrda qabul qilingan “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasining Qonuni xotin-qizlarning jamiyatdagi o‘rniga qaratilgan huquqiy himoya, huquqiy kafolat sifatida qabul qilinganligi va sohaga oid boshqa qonun hujjatlarining mazmun mohiyati tushuntirildi.Mana shunday huquqiy targ'ibot tadbirlari navbat bilan boshqa sohalarda ham o'tkazilib kelinmoqda. Tashkilotlarda mehnat qilayotgan ayollar o'z vazifa va burchlarini oilasida ham to'la-to'kis ado etmog'i lozim. Ularning eng sharafli nomi bu-Ona, farzandlar tarbiyasida, kamolotida asosiy o'ringa ega bo'lgan inson. Xuddi mana shu jihatlarni e'tiborga olgan xolda qonunchilikda ham xotin-qizlarga bo'lgan imtiyoz va qulayliklar belgilab o'tilgan. Uni amaliyotda qo'llash, xotin-qizlarning haq-huquqlarini kafolatlash adolat tamoyilining yorqin ko'rinishidir.

USAID moliyaviy ko'magida WINROCK international hamda Jizzax viloyati “Istiqlol Avlodi” ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy qo'llab-qo'vvatlash markazi hamkorligidagi “O'zbekiston Respublikasi, Jizzax viloyatida davlat organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari, hususiy soha vakillari va jamoatchilik yetakchilarining benefisiarlar xuquqlarini himoya qilish, mexnat migrantlari va odam savdosi jabrlanuvchilariga xizmat ko'rsatish hamda qo'llab-quvvatlash salohiyatini kuchaytirish” loyihasi doirasida Axborot resurs markazini ochish hamda o'zaro hamkorlik memorandumini imzolash marosimi bo'lib o'tdi.Mazkur tadbirda Sharof Rashidov tumani hokimi M.P.Xolbo'taev, O'zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi, Terrorizmga qarshi kurash Bosh boshqarmasi boshlig'i o'rinbosari N. I. Raximov, USAID “SMICA”, Winrock International (AQSH) loyihasi hududiy rahbari Eleanor Judith Valentine, Winrock International O'zbekiston Respublikasidagi filiali rahbari N. Saidkarimova, Jizzax viloyati “Istiqlol Avlodi” ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy qo'llab-qo'vvatlash markazi rahbari N.M.Kamalova, viloyat adliya boshqarmasi xodimlari hamda Jizzax viloyati Odam savdosiga va majburiy mehnatga qarshi kurashish bo'yicha hududiy komissiya a'zolari ishtirok etishdi.Tadbir davomida Sh.Rashidov tumani hokimligi viloyat Ichki ishlar boshqarmasi, Winrock International O'zbekiston Respublikasidagi filiali, RIAM “Istiqbolli avlod” Jizzax viloyat bo'limi hamda Jizzax viloyati “Istiqlol Avlodi” ijtimoiy-iqtisodiy, huquqiy qo'llab-qo'vvatlash markazlari o'rtasida o'zaro hamkorlik memorandumi izolandi. Memorandumga muvofiq odam savdosi jabrlanuvchilari, mexnat muxojirlari aholining extiyojmand qatlamidagilarni ijtimoiy himoyalash, mexnat muxojirlariga borayotgan mamalakati haqida batafsil ma'lumotlar berish hamda chet davlatda qaltis vaziyatga tushib qolgan O'zbeksiton Respublikasi fuqarolarini vatanga qaytarish borasida o'zaro hamkorlik haqida kelishib olindi.

Shu bilan birga, loyiha doirasida tuman hokimligi binosida Axborot resurs markazi ochildi. Mazkur resurs markazda migrantlar uchun xavfsiz migrasiya yo'llari, boradigan mamlakatlardagi migrantlarning xuquqlari, asosan ko'p boradigan mamlakatlardagi migrasiya qonunchiligi, odam savdosi qurboniga aylanish xavflari hamda milliy yo'naltirish mexanizmlari xaqida ma'lumotlar berib boriladi hamda odam savdosi bilan bog'liq masalalarni muhokama qilish uchun odam savdosiga va majburiy mehnatga qarshi kurashish bo'yicha hududiy komissisi a'zolarining muntazam uchrashuvlari o'tkaziladi.Shu kunnig o'zida Jizzax viloyati Odam savdosiga va majburiy mehnatga qarshi kurashish bo'yicha hududiy komissiyasining navbatdagi yig'ilishi bo'lib o'tdi. Ushbu yig'ilishda, odam savdosi jabrlanuvchisi taxmini bilan Baxmal tumanidan (Qozog'iston Respublikasi) 2 nafar, Zomin tumanidan (Rossiya Federasiyasida) 1 nafar va Sh.Rashidov tumanidan (Rossiya Federasiyasida) 1 nafar fuqarolarning arizalari o'rganib chiqildi hamda O'zbekiston Respublikasi fuqarolarini vatanga qaytarish bo'yicha tezkor choralar belgalandi. Bu borada viloyat adliya boshqarmasi tomonidan huquqiy muammolarni hal etishda doimiy hamkorlik olib borilishi ta'kidlab o'tildi.

O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan e’lon qilingan "Xotin-qizlar huquqlari bo‘yicha dolzarb ikki oy" tadbiri munosabati bilan Arnasoy tuman yuridik xizmat ko‘rsatish markazi tomonidan yuridik xizmat ko‘rsatiladigan Arnasoy tuman tibbiyot birlashmasi hamda Arnasoy tuman 1-sonli Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotida faoliyat yurituvchi xotin-qizlar uchun seminar-trening tashkil etildi.Tadbir Arnasoy tuman tibbiyot birlashmasi vrachlari hamda hamshiralari bilan birlashma majlislar zalida seminar o‘tkazildi. Seminarda 2019 yil 2 sentyabrda qabul qilingan “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasining Qonuni xotin-qizlarning jamiyatdagi o‘rniga qaratilgan huquqiy himoya, huquqiy kafolat siaftida qabul qilinganligi va sohaga oid boshqa qonun hujjatlarining mazmun mohiyati tushuntirildi.Seminarni Arnasoy tuman 1-sonli Davlat maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachilari hamda Arnasoy taman Maktabgacha ta’lim bo‘limining mas’ul xodimlari N.Jumanazarova hamda I.Qo‘ldoshevalar ishtirokida davom ettirib xotin-qizlarga qonun hujjatlarida nazarda tutilgan imtiyozlar bo‘yicha tushuntirishlar berildi. O‘zbekiston Respublikasining mehnat qonunchiligida belgilangan imtiyozlar, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni, O‘zbekiston Respublikasining “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni qisqacha tushuntirilib o‘zlarini qiziqtirgan, hamda amaliyotda duch kelayotgan muammolari yuzasidan savollariga atroflicha javob berildi.

Tadbir doirasida Mirzacho'l tuman tibbiyot birlashmasi hamshiralari bilan ko'p tarmoqli markaziy poliklinikasi majlislar zalida seminar-trening o‘tkazildi.

Seminarda 2019 yil 2 sentyabrda qabul qilingan “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to'g'risida” O'zbekiston Respublikasining qonuni xotin-qizlarning jamiyatdagi o'rniga qaratilgan huquqiy himoya, huquqiy kafolat siaftida qabul qilinganligi va sohaga oid boshqa qonun hujjatlarining mazmun mohiyati tushuntirildi.Seminar jarayonida, ishtirokchi xotin-qizlarga Adliya vazirligi tomonidan joriy yilning fevral-mart oylari “Xotin-qizlar huquqlari bo‘yicha dolzarb ikki oy” deb e’lon qilinganligi, ushbu tadbirlar doirasida bir qator amaliy ishlar qilinishi, jumladan Xotin-qizlarning ijtimoiy faolligi va huquqiy savodxonligini oshirish maqsadida umummilliy imtihon o‘tkazilishi va uning tartibi bo‘yicha batafsil ma’lumot berildi. Seminarni Mirzacho'l tuman Maktabgacha ta'lim tashkilotlari hamda Davlat xususiy sherikchiligi asosidagi xonadon bog'chalarining mudiralari bilan davom ettirib xotin-qizlarga qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan imtiyozlar bo‘yicha tushuntirishlar berildi.

Xususan,  - O‘zbekiston Respublikasining mehnat qonunchiligida belgilangan imtiyozlar;

- O‘zbekiston Respublikasining “Ta'lim to‘g‘risida”gi qonuni;

- O‘zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni;

- O‘zbekiston Respublikasining “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni qisqacha tushuntirilib o'zlarini qiziqtirgan savollar bo'lsa istalgan vaqtda tuman adliya bo'limiga yoki telegram kanallari orqali savol bilan muorjaat qilishlari mumkinligi tushuntirildi. Seminar ishtirokchilari tomonidan berilgan savollarga batafsil javoblar berilib, boshqa masalalarda huquqiy maslahatlar berildi.

O'zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan fevral va mart oylari "Xotin-qizlar huquqlari bo'yicha dolzarb ikki oy" etib belgilangan. Shu munosabat bilan viloyat adliya boshqarmasi, sudlar, davlat xizmatlari markazi, sog'liqni saqlash boshqarmasi bilan hamkorlikda Zomin tumanining "Pishog'or" MFYda xotin-qizlar uchun sayyor qabul hamda tibbiy ko'rik tashkil etildi. Ayollarning ijtimoiy muammolarini o'rganish va unga yechim topish maqsadida o'tkazilgan mazkur tadbirlarda 200 ga yaqin xotin-qizlar ishtirok etdi. 50 dan ziyod ayollar va qizlarning muammolari tinglanib, ularga huquqiy tushuntirishlar berildi. Amaliy yordam berilishi kerak bo'lgan masalalar nazoratga olindi. Endilikda mutasaddi idoralar bilan birgalikda yechimini topish choralari ko'riladi. Bugunda ayollar orasida kup uchrayotgan kasalliklar sababini aniqlash va uning oldini olishga qaratilgan samarali tadbirlardan biri tibbiy ko'riklarni tashkil etishdir. Shu maqsadda gnekolog, terapevt, endokrenolog, nevropotolog kabi mutaxassislarni o'zida jamlagan tibbiy guruh tomonidan mahalladagi xotin-qizlar uchun tibbiy ko'rik o'tkazildi. UZD va kardiogramma apparatlari orqali shikoyatlarning tashhislari aniqlandi. Davlat xizmatlari markazi tomonidan ko'chma xizmat ko'rsatish avtobusi orqali bir nechta ayollarga tushunchalar berildi va kerakli xizmatlar ko'rsatildi. Xotin-qizlarning huquqiy savodxonligini oshirish maqsadida qo'llanmalar tarqatildi. Zomin tumanining 50 dan ortiq umumta'lim maktablari o'qituvchilari ishtirokida "O'z huquqingizni bilasizmi" deb nomlangan viktorina tashkil etildi. Unda xayotimizda va faoliyatimizda uchraydigan xolatlarga eng to'g'ri huquqiy baho bergan ishtirokchilar g'olib bo'lishdi va viloyat adliya boshqarmasining estalik sovg'alari bilan taqdirlanishdi. Mazkur tadbirlardan tayyorlangan videolavhalar Jizzax viloyat teleradiokompaniyasining "Maxsus reportaj" ko'rsatuvi orqali efirga uzatiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan e’lon qilingan "Xotin-qizlar huquqlari bo‘yicha dolzarb ikki oy" tadbiri munosabati bilan Jizzax viloyati Adliya boshqarmasi Paxtakor tuman yuridik xizmat ko‘rsatish markazi  G.Urakbaev tomonidan yuridik xizmat ko‘rsatiladigan davlat organlari va tashkilotlarida, shu jumladan tibbiyot va ta’lim muassasalarida faoliyat yurituvchi xotin-qizlar uchun seminar-treninglar o‘tkazilmoqda.
Joriy yilning 4-mart kuni, tadbir doirasida Paxtakor tuman xalq ta’limi boʻlimi tassarufidagi muassasa,31-son umumiy oʻrta ta’lim maktab majlislar zalida, 2-son maktabda, 2-son MTTda faoliyat yurituvchi hamda “Toshkent” MFYda yashovchi xotin-qizlar uchun seminar-trening o‘tkazildi. Tadbir jarayonida, ishtirokchi xotin-qizlarga Adliya vazirligi tomonidan joriy yilning fevral-mart oylari “Xotin-qizlar huquqlari bo‘yicha dolzarb ikki oy” deb e’lon qilinganligi, ushbu tadbirlar doirasida bir qator amaliy ishlar qilinishi, jumladan Xotin-qizlarning ijtimoiy faolligi va huquqiy savodxonligini oshirish maqsadida umummilliy imtihon o‘tkazilishi va uning tartibi bo‘yicha batafsil ma’lumot berildi.Bundan tashqari, xotin-qizlarga qonunchilik hujjatlarida nazarda tutilgan imtiyozlar bo‘yicha, ya’ni:

- O‘zbekiston Respublikasining mehnat qonunchiligida belgilangan imtiyozlar bo‘yicha;

- O‘zbekiston Respublikasining “Ta'lim to‘g‘risida”gi qonuni boʻyicha;

    - O‘zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni boʻyicha;

    - O‘zbekiston Respublikasining “Xotin-qizlar va erkaklar uchun teng huquq hamda imkoniyatlar kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuni boʻyicha;

- O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Og‘ir ijtimoiy vaziyatga tushib qolgan xotin-qizlarga, nogironligi bo‘lgan, kam ta’minlangan, farzandlarini to‘liqsiz oilada tarbiyalayotgan va uy-joy sharoitini yaxshilashga muhtoj onalarga arzon uy-joylar berish tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida”gi qarori boʻyicha;

Jumladan, Uy-joyga muhtoj xotin-qizlarga beriladigan arzon uy-joylar to‘lovining 10 foizi Xotin-qizlarni qo‘llab-quvvatlash davlat maqsadli jamg‘armasi, talabgor ishlayotgan tashkilot va boshqa manbalar hisobiga boshlang‘ich badal sifatida hamda 90 foizi banklarning imtiyozli kreditlari hisobiga qoplanishi, mazkur masaladagi arizalar tuman hokimi boshchiligidagi hududiy komissiyaga berilishi;
- O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Moddiy yordam va ko‘makka muhtoj oilalarni, xotin-qizlar va yoshlarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi  qarori boʻyicha;

Jumladan, "Ayollar daftari"ga kiritilgan va tadbirkorlik bilan shug‘ullanish istagida bo‘lgan xotin-qizlarga BHMning 150 baravarigacha (40 500 000 so‘m) miqdorda, 6 oygacha imtiyozli davr bilan 3 yildan ko‘p bo‘lmagan muddatga kredit ajratilishi va ushbu kreditlar Mikrokreditbank, Agrobank va Xalq bankining tuman (shahar) filiallari orqali berilishi;

- ehtiyojmand oilalardagi xotin-qizlarga oliy ta’lim muassasalari kirishda davlat granti asosidagi qabul doirasidagi tanlovda ishtirok etish uchun tavsiyanoma berilishi;

-  viloyat hokimligi tomonidan belgilangan mezonlar asosida har yili o‘zining hududidan o‘qishga kirgan 25 nafardan hamda 2-4-kurslarda o‘qiyotgan 75 nafar, jami 100 nafar xotin-qizlar uchun to‘lov-kontrakt summasini to‘rt o‘quv yilining yakunlanishiga qadar to‘lab berishligi yuzasidan batafsil ma’lumot berildi.

Sharof Rashidov tuman adliya bo'limi tomonidan  tumandagi XTB ga qarashli 13-umumta'lim maktabida “Xotin-qizlar huquqlari bo'yicha dolzarb ikki oy” tadbiri munosabati bilan xotin-qizlarning muammolarini aniqlash hamda ularning huquqiy bilimlarini oshirish maqsadida huquqiy targ'ibot tadbirlari tashkil etildi.
Tadbirda, soha vakillari ham ishtirok etib, qabul qilingan qonun hujjatlarining mohiyati, ijrosi va axamiyati to'g'risida tushuntirishlar berildi.