Yangiliklar

Jizzax viloyati adliya boshqarmasi boshlig‘i A.Ergashevning Jizzax shahridagi "Bog'ishamol" mahallasida sayyor qabuli tashkil etildi.

Qabul davomida tuman adliya bo‘limi, mahalla ettiligi va boshqa hamkor tashkilotlarning ham ishtiroki ta’minlanib, murojaat qiluvchilarning savollariga dastlab huquqiy tushuntirishlar berildi. Muammoni hal etishda to'g'ri yo'l ko'rsatildi. O'rganish talab etiladigan muammolar ish yurituviga qabul qilinib mutasaddilar ishtirokida hal qilib berish choralari ko‘rildi.

Notarial sohadagi murojaatlarga notariuslar tomonidan tushuntirishlar berildi. Shu bilan birga fuqarolarga sayyor tartibda davlat xizmatlari ham ko'rsatildi.

Jizzax viloyat adliya boshqarmasi tomonidan fuqaro X. Parmonovaning o‘ziga tegishli bo‘lgan Jizzax shahar, Yoshlik MFYda joylashgan sobiq “Bolalar sport zali va maishiy xizmat ko‘rsatish majmuasi” binosi jamoat ehtiyoji uchun olinganligi natijasida yetkazilgan zararni Jizzax shahar hokimligidan undirishda amaliy yordam berishni so‘rab yozgan murojaati o‘rganib chiqiiganda quyidagilar aniqlandi. Jumladan, fuqaro X. Parmonovaga kadastr hujjatlariga asosan tegishli bo‘lgan majmua binosi Jizzax shahrining arxitekturaviy qiyofasini yaxshilash bo‘yicha tegishli hukumat qarori bilan “Obod mahalla” dasturiga tushganligi inobatga olinib, mazkur dastur ijrosini ta’minlash  munosabati  bilan  shahar  hokimining tegishli qarorihamda  Jizzax shahar hokimi hamda fuqaro X.Parmonova o‘rtasida tuzilgan “Mulkiy zararni qoplash to‘g‘risida”gi shartnomasiga  asosan bir qismi buzdirilib, hujjatga ko‘ra yer maydoni davlat va jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yilgan.
Biroq, shahar hokimligi tomonidan murojaati ko'rib chiqilgan kuniga qadar yani olti yildan ortiq muddat davomida fuqaro X.Parmonovaning mulkiga etkazilgan zarar uchun kompensatsiya to‘lab berilmaganligi ma'lum bo'ldi.

Ushbu asosda, adliya boshqarmasi tomonidan fuqaro X.Parmonova foydasiga javobgar Jizzax shahar hokimligidan  885 532 538  so'm miqdorida mulkiga etkazilgan zarar uchun kompensatsiya undirish to'g'risida sudga da'vo ariza kiritildi

Mazkur da'vo ariza fuqarolik ishlari bo'yicha Do'stlik tumanlararo sudining raisi B.Kazakov tomonidan ko'rib chiqilib, da'vo talabi to'liq qanoatlantirildi.

Ayni paytda Jizzax viloyat adliya boshqarmasi tashabbusi bilan Zarbdor tumaniga biriktirilgan boshqarma xodimi Sh.Sulaymonov tomonidan Oʻzbekiston respublikasi Prezidentining “2025-yilda respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi Qarorida belgilangan vazifalar yuzasidan onlayn davra suhbati tashkil etilmoqda. Unda Zarbdor tumanidagi mahallalarining raislari, xokim yordamchilari, ijtimoiy xodimlar, xotin qizlar faollari, profilaktika inspektorlari, soliq inspeksiyasi xodimlari, yoshlar faolllari yoshtirok etishmoqda.

Jinoyatlarning oldini olishda profilaktik tadbirlarning oʻrni, qonun va qoidalarga amal qilmaslik uchun javobgarlik muqarrar ekanligi, firibgarlik, aldov va tovlamachilik jinoyatlarining aholi orasida kupayib borishi aynan huquqiy savodxonlikning yetishmasligidan kelib chiqayotganligi taʼkidlandi. Har bir ishni samarali tashkil etish uchun hamkorlik asosiy jihat ekanligi aytib oʻtildi.

Savol-javob va ochiq fikr almashish shaklida oʻtkazilgan tadbir davomida ishtirokchilar tomonidan berilgan savollarga atroflicha javoblar berildi. Faoliyatda kerak boʻladigan barcha maʼlumotlar yetkazildi, kelajakdagi rejalar belgilab olindi.

G'allaorol tumanidagi “Tozaurug'", "Oqtom", "Sarbozor" va "G'.G'ulom" mahallalarida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “2025-yilda respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi Qarori mazmun-mohiyatiga bagʻishlangan davra suhbatlari tashkil etildi.

Mazkur mahallalarga adliya boʻlimi xodimlari tomonidan qaror mazmun-mohiyatiga bagʻishlangan tarqatma materiallar yetkazilgan.

Bu borada belgilangan reja-grafiklar asosida ishchi guruhi tomonidan “mahalla yettiligi” bilan uchrashuvlar tashkil etildi. Jinoyatchilik va huquqbuzarliklarni oldini olish, ularning oqibatlar va qilmish uchun jazo muqarrarligi masalalari yetkazilib, “mahalla yettiligi” lavozim majburiyatlari ham tushuntirildi.

Jizzax shahar adliya bo’limi tomonidan “A.Navoiy” MFYda uy-uyma yurish orqali aholining muammolari o'rganilib, tegishliligi bo'yicha yechim topmoqda.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ma’muriy islohotlar doirasida adliya organlari va muassasalarining mas’uliyatini yanada oshirish hamda ixcham boshqaruv tizimini shakllantirish to‘g‘risida”gi PF-80-sonli Farmonida belgilangan vazifalarni amalga oshirish maqsadida Jizzax shahar “A.Navoiy” MFY “Huquqiy mahalla” deb etirof etilganligi hamda fevral oyi davomida ushbu mahallada istiqomat qiluvchi aholining huquq va manfaatlarini ta‘minlashga qaratilgan normalar va standartlarning ishlashini monitoring qilish hamda aholining huquqiy muammolarini aniqlash va bartaraf etish maqsadida uyma-uy yurish orqali aholi muammolari o'rganilmoqda.

Aholi tomonidan yo'llangan murojaatga asosan A.Navoiy MFY hududida joylashgan Archazor va Charxpalak ko'chasi 3-sonli umumta'lim maktabiga borish yo'lida piyodalar o'tish yo'lagi tashkil etilib, yo'l belgilari o'rnatildi.

Ayni kunlarda Jizzax viloyati aholisi uchun ommaviy sayyor qabullar tashkil etilmoqda. Unda fuqarolarni qiynab kelayotgan muammolar oʻrganilib, yechimi boʻyicha tizimli ishlar amalga oshirilishi belgilangan.

Sayyor qabulda viloyat adliya boshqarmasi boshligʻi A.Ergashev tomonidan sohaga aloqador murojaatlar oʻrganilib, ularni bartaraf etish choralari belgilandi.

Bunday uchrashuvlar rahbarlarning xalq orasiga yanada yaqinroq kirib borishiga va bu orqali muammo va kamchiliklarni bartaraf etishga, eng muhimi ularning sabablarini aniqlashga yordam berishi bilan ahamiyatlidir.

Qabul davomida fuqarolarga sayyor tartibda davlat xizmatlaridan foydalanish imkoniyati yaratildi. Shu bilan birga, zaruratga ko'ra notariuslar tomonidan huquqiy maslahatlar berilib, tegishli xizmatlar ko'rsatildi.

Mazkur aksiya doirasida davlat xizmatlari markazlariga kelgan fuqarolarga kitob ulashish chelenji boshlanib ketdi.

Jizzax shahar hamda Sharof Rashidov tumani adliya bo'limlari tomonidan Davlat xizmatlari markazi binosida "Ziyo ulash" kutubxona burchagi tashkil etildi!

Ushbu loyiha katta ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lib, undagi kitoblar boshqalarga bilim va ma’rifat ulashish imkonini yaratadi.

Shuningdek, ushbu loyiha orqali fuqarolar va adliya organlari xodimlariga kitob mutolaa qilish imkoniyati yaratilib va ularning kitob o‘qishga bo‘lgan qiziqishi yanada oshadi.

Loyiha doirasida jamg‘arilgan kitoblar ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalarga ham tarqatiladi, bu esa kitob sotib olish imkoniyati cheklangan kishilar uchun ulkan sovg‘a bo‘ladi.

Bugun Zarbdor tuman maktabgacha va maktab ta'limi bo'limida tuman prokurori R.Masharipov hamda tuman adliya boʻlimi boshligʻi M.Abdualimovlar tomonidan "O'quvchi yoshlar o'rtasida turli ko'rinishdagi salbiy holatlarni oldini olish" mavzusida seminar bo'lib o'tdi.

Yoshlar oʻrtasida har kim qilgan jinoyati uchun jazo olishi muqarraligi yuzasidan davra suhbatlari tashkil etish orqali ularning ongida shartli ravishda bunday illatlarga qarshi murozasizlikni uygʻotish, unga qarshi kurashishni shakllantira olish mumkin.

Suhbat davomida, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2025-yil 3-yanvardagi “2025-yilda Respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish boʻyicha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi PQ-1-sonli qaror mazmun-mohiyati yuzasidan tushunchalar berildi.

Mazkur loyihadan koʻzlangan asosiy maqsad Davlat xizmatlari markazlarida kutubxona burchagi tashkil etish, bu orqali fuqarolar va adliya organlari xodimlariga kitob mutolaa qilish imkoniyatini yaratish va ularning kitob oʻqishga boʻlgan qiziqishini oshirish, buni ragʻbatlantirib borish.

Bunda, adiya tizimida faoliyat olib boruvchi barcha xodimlar, shuningdek aholi tomonidan ixtiyoriylik asosida kitoblar taqdim etiladi. Markazlarda tashkil etilgan kitob javonlari toʻldirilgach, ortgan kitoblar “Ziyo-ulash” loyihasi doirasida ehtiyojmand oilalarga, maktablar, bogʻchalarga sayyor tarzda yetkazib beriladi, shuningdek FHDY boʻlimlarida nikohini qayd etgan yosh oilalarga taqdim etiladi.

Mazkur aksiyadan kutilayotgan natija esa aholi va adliya tizimi xodimlarining kitob oʻqishga boʻlgan qiziqishini oshirish, aksariyat hollarda aholi xonadonlarida oʻqib boʻlingan va foydalanilmasdan kelinayotgan kitoblarni ixtiyoriylik bilan jalb qilib foydalanish imkoniyatlarini kengaytirish, loyiha davomida toʻplanib ortib qolgan kitoblarni imkoniyati cheklangan, oʻqish imkoni bor fuqarolarga tarqatish orqali “Ziyo-ulash” loyihasi davomiyligini taʼminlashdan iboratdir.

Oila – azaldan yurtimizda muqaddas qo‘rg‘on sifatida yuksak qadrlangan. Uni asrash, buzilishiga yo‘l qo‘ymaslik doim dolzarblik kasb etgan va bu bugungi kunda ham o‘z kuchini yo‘qotmagan.
Prezidentimiz rahbarligida olib borilayotgan jamiki islohotlardan ko‘zlangan asosiy maqsad ham jamiyatimizda yashayotgan har bir oilaning baxtli yashashini ta’minlashga qaratilgan. Bu borada misli ko‘rilmagan, ulkan ishlar amalga oshirilayotir.
Yashash uchun qulay shart-sharoit yaratish, oilalarni uy-joylar bilan ta’minlash, ularga turli ijtimoiy yordam va imtiyozlar berish davom etmoqda.
Inson baxtli yashashini ta’minlashning yana bir muhim omili –ma’naviyat, axloq masalasi ham borki, bu butun jamoatchilikning e’tiborida bo‘lishi lozim. Zero, adib Tohir Malik qayd etganidek, “… baxt tushunchasining moddiy tomonidan ko‘ra ma’naviy tomoni ortiqroq“dir.
Albatta, jamiyatda baxtli oilalar bilan birga bundan mosuvo oilalar ham mavjud. Shu o‘rinda, oila baxtli bo‘lishi siri nimada-yu, baxtsizligining sabablari nimada, degan savol tug‘ilishi tabiiy.
Oilasidan ajrashib, farzandlari mehr-muhabbatidan judo bo‘lgan boy odam va uning oila a’zolarini baxtli, deb bo‘lmaganidek, faqir bo‘lsa-da farzandlari qobil, o‘zaro mehr-oqibatli oila a’zolarini baxtsiz, deya olmaymiz.
Ayni paytda aka-uka, ota-bola yoki er-xotin o‘rtasida turli nizolarning vujudga kelayotganligi, hatto nizo orqasida biri ikkinchisining joniga qasd qilayotganligining, ona o‘z farzandidan voz kechib, norasida go‘dagini pullamoqchi bo‘layotganligining asl sababi nimada?
Yoki “boy o‘g‘il”ning mulk ilinjida o‘z otasini ruhiy bemorlar shifoxonasiga joylashtirganligini, shifoxonadan chiqqach bir xonali uyda boshqa farzandi (qizi)ga ko‘rsatmasdan saqlaganligiga yoki boshqa bir “boy o‘g‘il”ning esa bir nechta uyi bo‘la turib, o‘z onasini uydan haydab yuborganligini qanday tushunish lozim?
Yoki, risoladagidek turmush o‘rtog‘i va farzandlari bo‘la turib, farzandlarini yo‘lga solish, uyli-joyli qilish o‘rniga, oilasini sababsiz tashlab, o‘zi boshqa qizga uylanib ketgan otaga, oilasiga xiyonat qilib, farzandlarini tashlab, boshqa erning qo‘lini tutib ketayotgan ayolga nima bo‘lgan?
Nega oila a’zosi bo‘lgan er-xotin yoki farzandlar o‘z joniga qasd qilish orqali hayotiga yakun yasamoqda? Oilaviy nizolarning sababi nimada?
Ushbu savollarning birontasiga sabab moddiy tomonda, deb javob bera olmaymiz va shuningdek, muammoni moddiy jihatdan, ya’ni pul va boylik bilan hal etib ham bo‘lmasligi barchaga ayon.
Muammo – boy o‘g‘ilning ma’naviy qashshoqligi, ya’ni uning o‘z vaqtida olmagan mehri va tarbiyasidagi bo‘shliqda, ajrashayotgan ota-onaning mas’uliyatsizligida, ya’ni, bir so‘z bilan aytganda, muammo shaxs ma’naviyati va axloqi bilan bog‘liq ekanligini ko‘rish mumkin.
Hech kimga sir emas, jamiyatda ma’lum bir masalada o‘zgarishga erishishda jamoatchilikning fikri, munosabati va sa’y-harakati juda muhim omil hisoblanadi.
Oilalarda ma’naviy muhitni yaxshilash, ota-onalar mas’uliyati va oiladagi munosabatlar masalasiga, ayniqsa, muammoli, notinch oilalar bilan ishlashga xotin-qizlar qo‘mitalari, «Oila» ilmiy-amaliy tadqiqot markazi, mahalla faollari, nuroniylar hamda Yoshlar ittifoqi vakillari, ya’ni keng jamoatchilik tomonidan alohida e’tibor qaratilishi lozim.
To‘g‘ri, bu birgina uchrashuv o‘tkazib, “yaxshi yashash kerak”, deb uqtirish bilan birdan hal bo‘lib qoladigan masala emas.
Shuning uchun, fikrimizcha, birinchidan, mustahkam, risoladagidek oilalar vujudga kelishi masalasiga doimiy e’tibor qaratish, lozim bo‘lsa xotin-qizlar qo‘mitalari, «Oila» ilmiy-amaliy tadqiqot markazi xamda mahalla faollari tomonidan jiddiy jamoat nazorati o‘rnatilishi kerak.
Bunda, asosiy e’tiborni maktab, kollej va oliy o‘quv yurtlarida yoshlar ma’naviyatini shakllantirish hamda ularni oilaga tayyorlash masalasiga qaratib, ayni paytda bu borada olib borilayotgan ishlar, darslarni tahliliy o‘rganib, uni yaxshilash borasida tegishli choralar ko‘rish zarur.
Shuningdek, oila qurish istagida bo‘lgan yoshlar bilan ishlash, ularga amaldagi oila qonunchiligi talablari bilan birga er-xotining burchi, xotinning erdagi haqqi, erning xotindagi xaqqi, ularning bo‘lajak farzandlari oldidagi burchini keng tushuntirish lozim.
Ikkinchidan, odob-axloq, nafs tarbiyasi, yaxshilik va yomonlik, gunoh va savob hamda inson va uning mas’uliyati borasida tegishli mutaxassislar, yozuvchilar, olim va faylasuflar, imom-xatiblar ishtirokida keng qamrovli va tizimli hamda ta’sirchan tarbiyaviy ish olib borish lozim.
Bunda ommaviy axborot vositalari, internet saytlari imkoniyatlaridan keng foydalanish kerak.
Tinch va ahil yashab, farzandlarini yaxshi tarbiyalab, umrguzaronlik qilib kelayotgan ota-onalar, ularning hayot yo‘li hamda boshqalar baxti uchun xolis yordam qo‘lini cho‘zayotgan insonlar to‘g‘risida ma’lumotlar berib borilishi ham jamoatchilik, ayniqsa, yoshlar ma’naviyati va axloqiga ijobiy ta’sir etuvchi muhim omil bo‘lishi mumkin.
Shuning uchun bugun ommaviy axborot vositalari, internet saytlari orqali jamoatchilik sodir etilayotgan oilaviy nizo va jinoyatlardan xabardor qilib borilayotganligi kabi oilalardagi ijobiy holatlarni ham yoritib borish lozim. Zero, o‘quvchi, xususan, yoshlarning masalaga munosabatini shakllantirishda birgina salbiy holatlarni ko‘rsatish emas, balki o‘rnak oladigan holatlarni ham ular hukmiga havola qilish maqsadga muvofiqdir.
Bunda asosiy e’tiborni oila mustahkamligi nimaga olib kelishi, shuningdek, ajralishlar oqibati inson hayotiga qanday ta’sir etishini aniq misollarda, masalan, ajrashgan oila a’zolari, ota-ona va farzandlarning jinoyat ko‘chasiga kirib ketganligi kabi holatlarni ko‘rsatish lozim.
Qachonki, oila a’zolari o‘zaro totuv va inoq bo‘lsa, ular o‘rtasidagi munosabatlar azaliy qadriyatlarimizga asoslangan bo‘lsa, u oila baxtli bo‘ladi. Jamiyat tayanchiga aylanadi, baxtsiz, notinch-nosog‘lom oila esa jamiyat uchun muammolar manbaidir.
Agar har qanday oila muammosiga “bu mening muammom emas, menga nima” qabilida emas, aksincha, “bu bizning muammomiz”, deb qarasak, kimgadir moddiy va kimgadir ma’naviy ko‘mak qo‘limizni cho‘zsak, adashganga to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatsak yoki bir og‘iz dalda bersak, natija o‘ta ijobiy bo‘lishi muqarrar.
Shunda bu yuqorida qayd etilgan, bugun ommaviy axborot vositalarida bot-bot yoritilayotgan oilaviy nizolar, bir-birini urib jarohatlash, joniga qasd qilish holatlari, qolaversa, butun jamiyatda huquqbuzarlik va jinoyatlar keskin kamayishiga olib keladi.

Fuqarolik ishlari bo‘yicha Jizzax
tumanlararo sudi sudyasi                 A.A.Baybekov