Yangiliklar

"Djizakskaya pravda" gazetasining 2023-yil 11-fevral sonida Arnasoy tuman adliya bo'limi YXKM boshlig'i A.G'aybullayevning maqolasi chop etildi.

Mehnat vazirligi tomonidan 15.04.1999 yilda 684/04-1-son bilan tasdiqlangan Mehnat shartnomasi alohida asoslarga ko‘ra bekor qilinib, ogohlantirish muddati pullik kompensatsiyaga almashtirilganda xodimlarga moddiy madad berish tartibi haqidagi tushuntirishga (ro‘yxat raqami 720, 10.05.1999 y.) o‘zgartirishlar kiritildi (Bandlik va mehnat munosabatlari vazirining 1.04.2021 yilda 720-1-son bilan ro‘yxatdan o‘tkazilgan buyrug‘i).
Xususan, hujjatda keltirilgan misol (ettinchi va sakkizinchi xatboshilar) quyidagi tahrirda bayon etildi:

«Mehnat shartnomasi 1 martdan bekor qilinishi haqidagi bildiruv xati bilan xodim 1 fevralda yozma tarzda ogohlantirildi. Lekin, xodim bilan ish beruvchining kelishuvi asosida ushbu ogohlantirish muddati pullik kompensatsiyaga almashtirildi va xodim bilan mehnat shartnomasi 1 fevraldan bekor qilindi.

Xodimga ogohlantirish muddatiga mutanosib ravishda (fevral, mart oylari uchun) pullik kompensatsiya va bir oylik (fevral uchun) ishdan bo‘shatish nafaqasi to‘landi. Agarda xodim, ishga joylashmaganligini mehnat daftarchasi yoxud elektron mehnat daftarchasining ko‘chirma nusxasi bilan tasdiqlasa (elektron mehnat daftarchasining ko‘chirma nusxasida ko‘rsatilgan ma’lumotlar to‘g‘riligini tekshirish my.mehnat.uz elektron manzili bo‘yicha elektron mehnat daftarchasining noyob raqamini kiritish yoki mobil telefon yordamida QR-kodni skaner qilish orqali amalga oshiriladi), Mehnat kodeksining 67-moddasi birinchi qismida nazarda tutilgan ikkinchi oy (fevral) uchun o‘rtacha oylik ish haqini mart oyida olish huquqiga ega bo‘ladi.

Ushbu xodim, mehnat shartnomasi bekor qilingandan so‘ng 30 (ilgari – 10) kalendar kun ichida, ya’ni 1 fevraldan 28 fevralgacha bo‘lgan muddatda mahalliy mehnat organida ish qidirayotgan shaxs sifatida ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lsa va aprel oyida bu to‘g‘risida mehnat organining ma’lumotnomasini taqdim qilsa, unga uchinchi oy (mart) uchun ham ilgarigi ish joyidan o‘rtacha oylik ish haqi to‘lanadi».



Zarbdor tumani yuridik markaz bosh yuristkonsulti A.R.Abduvaitov

Jizzax viloyat adliya boshqarmasi tomonidan Jizzax shahar tibbiyot birlashmasiga qarashli 4-sonli oilaviy poliklinikasi hamshirasi X.Qorayevaning shtat birligini olib qo‘yilganligidan norozi bo‘lib Jizzax viloyat adliya boshqarmasiga yo‘llagan murojaatini o‘rganish jarayonida qonunchilik talablariga rioya etilmaganligi aniqlandi.

O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 76-moddasiga asosan muddatli mehnat shartnomalari bajarilajak ishning xususiyati, uni bajarish shartlari yoki xodimning manfaatlarini hisobga olgan tarzda, nomuayyan muddatga mo‘ljallangan mehnat shartnomalarini tuzish mumkin bo‘lmagan hollarda, korxona rahbari, uning o‘rinbosarlari, bosh buxgalter bilan, korxonada bosh buxgalter lavozimi bo‘lmagan taqdirda esa, bosh buxgalter vazifasini bajaruvchi xodim bilan, qonunda nazarda tutilgan boshqa hollarda tuzilishi mumkinligi belgilan.

Biroq, Jizzax shahar tibbiyot birlashmasining 2022-yil 5-yanvardagi 1-2/B-sonli buyrug‘i hamda xodim bilan tuzilgan 2021-yil 5-noyabrdagi 231-sonli mehnat shartnomasiga asosan lor hamshirasi vazifasida 0.75 shtat birligida ishlab kelayotgan X.Qorayevaga 4-sonli poliklinikada bo‘sh turgan kardiologiya hamshirasi lavozimining 0.25 shtat birligi 2022-yilning 31-dekabr kuniga qadar qo‘shib berilgan

Bundan tashqari, Jizzax shahar tibbiyot birlashmasining 2023-yil 4-yanvardagi 1-1-P-sonli buyrug‘i Jizzax shahar adliya bo‘limining yuridik xizmat ko‘rsatish markazi bilan kelishilmasdan qabul qilinib, 2022-yil 5-yanvardagi 1-2-P-sonli buyrug‘i bekor qilingan. Vaholanki, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 29-iyundagi “Davlat organlari va tashkilotlariga yuridik xizmat ko‘rsatish faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-5168-sonli qarorining 6-bandiga asosan Markazlar tomonidan yuridik xizmat ko‘rsatilishi belgilangan tashkilotlar tomonidan Markazlar bilan kelishilmagan holda yuridik tusdagi hujjatlar qabul qilinishiga yo‘l qo‘yilmaydi, shuningdek, bunday hujjatlar yuridik kuchga ega emas hamda ular qabul qilingan paytdan e’tiboran hech qanday huquqiy oqibatlarni keltirib chiqarmasligi belgilangan.

Mazkur qarorga asosan Sog‘liqni saqlash vazirligi tizimidagi tibbiyot birlashmalari tomonidan yuridik axamiyatga ega bo‘lgan hujjatlarni yuridik xizmat ko‘rsatish markazlari bilan kelishilgan holda qabul qilishi majburiy hisoblanadi.


Suhrob Abdualimov

Inson huquqlari bo'limi bosh maslahatchisi

Meros ochilganda meros qoldiruvchiga tegishli boʻlgan, uning oʻlimidan keyin ham bekor boʻlmaydigan barcha huquq va majburiyatlar meros tarkibiga kiradi.

Quyidagilar meros qoldiruvchining shaxsi bilan bogʻliq huquq va majburiyatlar hisoblanadi hamda meros tarkibiga kirmaydi:

▫️tijorat tashkilotlari va boshqa tashkilotlarga aʼzolik, ularda ishtirok etish huquqlari;
▫️hayotga yoki sogʻliqqa yetkazilgan zarar uchun tovon undirish;
▫️aliment huquqlari va majburiyatlari;
▫️pensiya, nafaqa va boshqa toʻlovlar olish huquqi;
▫️shaxsiy nomulkiy huquqlar.

Meros qoldiruvchining shaxsiy nomulkiy huquqlari va boshqa nomoddiy boyliklari merosxoʻrlar tomonidan himoya qilinishi mumkin.

Zomin tuman DXM zamonaviy ko’rinishda bo’lib, tashrif buyuruvchilar uchun barcha qulayliklarga ega. Markaz xodimlari aholiga tezkor, qulay, shaffof xizmatlarni ko‘rsatib kelmoqda. Fuqarolar bugungi kunda markazlar tomonidan 175 dan ortiq davlat xizmatlaridan foydalanib kelmoqda.

Zomin tuman Davlat xizmatlari markazi tomonidan bir kunda oʻrtacha 80-100 nafar fuqaroga davlat xizmatlari koʻrsatib kelinmoqda. Yana bir eʼtiborli jihati, bu yerda tashrif buyuruvchilarning navbat kutish davomida vaqtini mazmunli o’tkazish maqsadida kafetery va kichik kutubxona tashkil qilingan. Shu bilan birga xorijga chiquvchi fuqarolar uchun xorijiy biometrik pasportini rasmiylashtirish xizmati ham yo’lga qo’yilgan. Bu aholiga davlat xizmatlarini qulay shakllarda va samarali koʻrsatish koʻlamini oshirish va fuqarolarning idorama-idora sarson boʻlib yurishining oldini olishda muhim ahamiyat kasb etadi.

2022 yil davomidan 23.650 ta davlat xizmatlari ko’rsatildi va qushimcha tadbirkorlarni davlat ro’yxatidan o’tkazish bilan bog’liq 1500 dan ortiq xizmatlar kursatilgan. Bundan tashqari tumanga tutash Dashtabod shahar va Peshogor QFY hududlarida DXM filliallari 2 yildan ortiq muddat davomida faoliyat yuritib kelmoqda. Tashrif beruvchilar soni va ko’rsatilayotgan xizmat turlari kundan kun ortib bormoqda.

Mirzacho’l tumani "G’alaba" MFYda yashovchi fuqaro G.Oblaqulova 2021-2022-o’quv yilida amalda 11 soat dars o’tganiga qaramasdan shu o’quv yili davomida 7 dars soati uchun oylik ish haqi to’lab kelingan. Shuningdek, 2021-2022-o’quv yili uchun avgust oyida mehnat ta’tiliga chiqqan va mehnat ta’tili pullari ham 7 dars soati uchun to’langan.

Fuqaroning murojaati asosida Mirzacho’l tuman adliya bo’limi tomonidan tumandagi XTBga qarashli 2-umumta’lim maktabi direktoridan tushuntirish xati olindi va to’lanmay qolgan ish haqlarini to’lab berish yuzasidan taqdimnoma kiritildi.

Adliya bo’limining taqdimnomasiga asosan 30.01.2022-yil holatiga fuqaroga 3 200 000 (uch million ikki yuz ming) so’m to’lanmay qolgan ish haqlari to’lab berildi.

Мерос очилганда мерос қолдирувчига тегишли бўлган, унинг ўлимидан кейин ҳам бекор бўлмайдиган барча ҳуқуқ ва мажбуриятлар мерос таркибига киради.

Қуйидагилар мерос қолдирувчининг шахси билан боғлиқ ҳуқуқ ва мажбуриятлар ҳисобланади ҳамда мерос таркибига кирмайди:

▫️тижорат ташкилотлари ва бошқа ташкилотларга аъзолик, уларда иштирок этиш ҳуқуқлари;
▫️ҳаётга ёки соғлиққа етказилган зарар учун товон ундириш;
▫️алимент ҳуқуқлари ва мажбуриятлари;
▫️пенсия, нафақа ва бошқа тўловлар олиш ҳуқуқи;
▫️шахсий номулкий ҳуқуқлар.

Мерос қолдирувчининг шахсий номулкий ҳуқуқлари ва бошқа номоддий бойликлари меросхўрлар томонидан ҳимоя қилиниши мумкин.

Jizzax shaxar davlat xizmatlari markazida Jizzax viloyat adliya boshqarmasi va Savdo-sanoat palatasi xamkorlikda "Intellektual mulk ob'ektlarini roʼyxatdan oʼtkazish va ulardan qonuniy foydalanish" mavzusida  davra suhbati o'tkazildi.

Ushbu davra suhbatida Jizzax shahar soliq qo'mitasi, Jizzax viloyat kadastr agentligi, Jizzax viloyat davlat aktivlarini boshqarish agentligi va Jizzax viloyatida faoliyat yurituvchi bir qator tadbirkorlar ishtirok etishdi.

Davra suhbati davomida mas'ul hodimlar tomonidan Intellektual mulk ob'ektlarini roʼyxatdan oʼtkazish va ulardan qonuniy foydalanish, brendlar, kontrafakt maxsulotlarni original maxsulotlardan ajratish bo'yicha to'liq tushunchalar berildi hamda tinglovchilarga so'rovnomalar va tarqatma materiallar tarqatildi.

Davra suhbati so'ngida tinglovchilar tomonidan berilgan savollarga mas'ul hodimlar tomonidan batafsil javoblar berildi.

Arnasoy tuman "Oltin vodiy" MFYda adliya boshqarmasi boshlig'i birinchi o'rinbosari E.Muhammadiyev tomonidan sayyor qabul tashkil etildi.

Sayyor qabul davomida 70 dan ortiq fuqarolar ishtirok etib, oʼzlarini qiynab kelayotgan muammolari bilan murojaat qilishdi.

Murojaatlar mazmunidan kelib chiqib joyida tegishli tushuntirishlar, huquqiy maslahatlar berilib, 15 ta murojaat oʼrganish talab etilishi sababli ish yurituviga olindi.

Shu bilan birga tuman davlat xizmatlari markazi tomonidan hududdagi yirik tikuv sexida sayyor tartibda davlat xizmatlari koʻrsatilishi taʼminlandi.

Paxtakor tuman “Doʻstlik” MFYda yashovchi fuqaro K.Oʻrinova 2014-yil 1-avgustda vafot etgan farzandi R.Zeripovning oʻlim guvohnomasini olish uchun 8 yildan buyon ovora boʻlib yurganligi, oʻlim xaqidagi tibbiy malumotnomasini yoʻqolganligini bayon etib, Qoraqolpogʻiston Respublikasi Beruniy tumani tibbiyot muassasasidan oʻlim xaqida tibbiy malumotnomani olib berishda amaliy yordam soʻrab murojat qilgan.

Fuqaro K.Oʻrinova murojati asosida tuman adliya boʻlimi tomonidan Qoraqolpogʻiston Respublikasi Beruniy tumani tibbiyot birlashmasiga murojaatchi oʻgʻlining oʻlimi xaqida tibbiy maʼlumotnoma berishni soʻrab murojat qilindi va murojaatga asosan oʻlim xaqida tibbiy maʼlumotnoma olib berilishi taʼminlandi.
Mazkur hujjat asosida Paxtakor tumani FXDY boʻlimi tomonidan oʻlim xaqidagi guvohnoma rasmiylashtirib berilib, fuqaroning 8 yildan buyon hal etilmagan muommosi oʻz yechimini topdi.