Yangiliklar
Биламизки, бугунги кунда коронавирус пандемияси дунё миқёсидаги глобал муаммо сифатида қаралмоқда. Бу вирус кўп нарсани ўзгартириб юборди.
Дарҳақиқат кўп нарса ўзгарди? Борди-келди, меҳмондорчилик, маросим ва тўйлар, ошна-оғайнилар билан йиғилиш, чойхона, гап, қизғин давралар...Оила аъзолари билан сайр қилиш, вақтни завқли ўтказиш имкони йўқ ҳозир. Баъзилар катта моддий зарар кўрди. Кўпчиликнинг маиший ёки турмуш режалари бузилди. Бутун дунё худди шундай жараённи бошдан кечираётган бир пайтда давлат томонидан ахолини қўллаб-қувватлаши ва хар томонлама мадад бўлиши, синовли кунларда халққа суянч қўлини чўзаётган мутассаддилар-у, хаётини хавфга қўйиб, фидокорона меҳнат қилаётган шахслар учун улардан қанча миннатдор бўлсак кам... Шундай даврда юқорида таъкидланган ишларга замин бўлаётган давлатимиз томонидан юритилаётган сиёсат, олиб борилаётган ишларни алохида таъкидлаб ўтиш жоиздир. Хусусан, коронавирус пандемияси даврида аҳоли ва тадбиркорлар муҳофаза қилишга қаратилган бир қанча қарор, фармонлар, дастурлар қабул қилиниб амалда фуқароларни бундай синовли кунларда қўллаб-қувватлаш ишлари олиб борилмоқда.
Жумладан, 2020 йил 3 апрель куни Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Коронавирус пандемияси даврида аҳоли, иқтисодиёт тармоқлари ва тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қувватлашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармони қабул қилинди. Фармонда ахолини мухофаза қилувчи қуйидаги нормалар ўз аксини топди:
Жорий йилнинг март — июнь ойларида тўлаш муддати тугайдиган болалари бўлган оилаларга нафақа, бола парвариши бўйича нафақа ва моддий ёрдамлар тўлаш уларни тўлашни янги муддатда давом эттириш тўғрисидаги ариза ҳамда бошқа ҳужжатларни талаб қилмаган ҳолда 6 ой муддатга (бироқ бола тегишлича 2 ёшга ва 14 ёшга тўлгунидан кўп бўлмаган муддатда) танаффуссиз давом эттириш;
Ижтимоий нафақалар ва моддий ёрдам тўлашни узайтириш билан боғлиқ харажатлар Инқирозга қарши курашиш жамғармаси ҳисобидан қопланаши;
Ўзгалар парваришига муҳтож бўлган ёлғиз кексалар ва ногиронларни бепул таъминлаш учун асосий озиқ-овқат маҳсулотлари ва гигиена товарларининг рўйхати карантин тадбирлари амал қилиши даврида бир марталик ниқоблар, антисептик воситалар ва бактерияга қарши совунлар жамланмаси билан тўлдирилиши.
Шунингдек, Фармонда тадбиркорлик субъектларини мухофаза қилувчи 2020 йил 1 апрелдан 31 декабрга қадар амалда бўладиган қуйидаги нормалар ўз аксини топди:
туроператорлар, турагентлар ва туризм соҳасида меҳмонхона хизматлари (жойлаштириш хизматлари) кўрсатувчи субъектлар, «Uzbekistan Airways» АЖ ва унинг таркибий бўлинмалари, «Uzbekistan Airports» АЖ ва «Ўзаэронавигация маркази» ДУК: юридик шахслардан олинадиган ер солиғи ва юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўлашдан озод қилинади; ижтимоий солиқни камайтирилган ставкада 1 фоиз миқдорида тўлайди; товарларни (хизматларни) реализация қилиш айланмаси ойига 1 млрд сўмдан ошмайдиган ва электрон ҳисоб-фактураларни қўллайдиган қўшилган қиймат солиғи тўловчилар ушбу солиқни ҳар чораклик асосда ҳисоблаш ва тўлаш ҳуқуқига эга; фойдаланилмаётган ишлаб чиқариш майдонлари, яшаш учун мўлжалланмаган иншоотларга, шу жумладан 2020 йил 1 апрелга қадар аниқланганларга нисбатан мол-мулк солиғи ва ер солиғининг оширилган ставкаларини қўллаш, шунингдек, кўрсатилган солиқлар бўйича оширилган ставкаларни қўллаш натижасида юзага келган қарздорликка нисбатан пеня ҳисоблаш ва мажбурий ундириш чораларини кўриш тартиби тўхтатилади.
Карантин тадбирлари даврида ўз фаолиятини тўхтатишга мажбур бўлган якка тартибдаги тадбиркорлар учун жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи қатъий белгиланган суммасини ва ижтимоий солиқни ҳисоблаш тўхтатилсин, бунда фаолиятни тўхтатганлик тўғрисида солиқ тўловчининг шахсий кабинети орқали давлат солиқ хизмати органлари хабардор қилинади ва давлат рўйхатидан ўтказилганлик тўғрисида гувоҳномани топшириш талаб этилмайди.
Ўз фаолиятини тўхтатган ва (ёки) товарлар (хизматлар) реализациясидан тушуми жорий йилнинг биринчи чорагидаги ўртача ойлик миқдорига нисбатан 50 фоиздан кўпроққа камайган микрофирма, кичик корхона ва якка тартибдаги тадбиркорларга солиқ органларини хабардор қилган ҳолда 2020 йил 1 октябрга қадар қуйидаги солиқларни фоизсиз кечиктириш (бўлиб-бўлиб тўлаш) ҳуқуқи тақдим этилади:
Ø маҳаллий давлат ҳокимияти органларига ариза бермасдан туриб айланмадан олинадиган солиқ, мол-мулк солиғи, ер солиғи, сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ бўйича — уларни кейинчалик 12 ой давомида тенг улушларда тўлаш шарти билан; ижтимоий солиқ бўйича — уни кейинчалик 6 ой давомида тенг улушларда тўлаш шарти билан.
2020 йил 1 апрелдан бошлаб юридик шахслар томонидан газ ва электр энергияси бўйича олдиндан ҳақ тўлаш тўғрисидаги мажбурий талаб 30 фоизгача пасайтирилади.
Тижорат банклари томонидан молиявий қийинчиликларга дуч келган юридик ва жисмоний шахслар, якка тартибдаги тадбиркорларнинг кредитлари бўйича тўловларга 2020 йил 1 октябрга қадар кечиктириш тақдим этиш; амалга киритилган карантин режими фаолиятига салбий таъсир кўрсатган қарздорларнинг муддати ўтиб кетган кредитларига гаров таъминоти бўйича жарима санкциялари ва ундирув чоралари қўлламаслик; карантин тадбирлари даврида ўз фаолиятини тўхтатишга мажбур бўлган тадбиркорлик субъектлари томонидан давлат мулкидан фойдаланганлик учун ижара тўловларини ҳисоблаш ва ундириш тўхтатилади; шуни алоҳида таъкидлаш керакки, тижорат банклари томонидан кредитлар бўйича ҳисобланган ва кечиктирилган фоизлар суммаси кечиктириш тақдим этилган даврда фойда солиғини ҳисоблашда жами даромад таркибига киритилмайди.
Фармонда кўрсатиб ўтилган барча имтиёзлар ахолига ва тадбиркорлик субъектларига ушбу даврдан эсон-омон ўтиб олишимиз учун давлат томонидан берилаёиган ёрдамнинг яққол исботларидан биридир. Буларга жавоб сифати биз фуқаролар эса карантин давридан ўтиб олишимиз учун давлат томонидан берилаётган кўрсатмаларга сўзсиз амал қилишимиз хамда ўзимиз ва яқинларимизни асрашимиз керак бўлади. Уйда қолинг ва ўзингизни асранг!
Арнасой туман адлия бўлими бош маслахатчиси
Сардор Маматов
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 январдаги Олий Мажлисга Мурожаатномаси ҳамда 2017 — 2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини «Илм, маърифат ва рақамли иқтисодиётни ривожлантириш йили»да амалга оширишга оид давлат дастурида белгиланган вазифалар ижросини таъминлаш, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг мамлакат ҳудудида бир жойдан иккинчи жойга кўчиш борасидаги ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш кафолатларини мустаҳкамлаш мақсадида 2020 йил 22 апрель куни Ўзбекистон Республикаси Президентининг ПФ-5984-сонли “Доимий прописка қилиш ҳамда турган жойи бўйича ҳисобга олиш тартибини ислоҳ қилиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармони қабул қилинди.
Аслида прописка бўйича ислоҳотлар 2020 йилдан бошланмаганини ҳаммамиз яхши биламиз. Президентимизнинг сиёсий иродаси туфайли бу масала Ҳаракатлар стратегияси ҳамда Давлат дастурларида ўз аксини топган бўлиб, стратегик жиҳатдан қабул қилинаёган барча соҳадаги қарорлар ва ислоҳотларнинг мантиқий давоми сифатида майдонга чиқди.
Бу ислоҳот мамлакатдаги мавжуд миграцион ҳолатни жадаллаштиришга қаратилгани билан янада аҳамиятлидир. Янги иш ўринлари ташкил этилиши, таълим, соғлиқни сақлаш муассасалари, турар жой ва тегишли инфратузилмаларни яратиш ва бошқа соҳаларни ривожлантириш билан чамбарчас боғлиқ жараён эканини ҳам унутмаслигимиз керак.
Шу ўринда Ўзбекистонда ўтган уч йилда мазкур соҳада амалга оширилган айрим ислоҳотларни айтиб ўтсак. Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 22 октябрдаги қарорига мувофиқ, вақтинча ёки доимий пропискасиз яшаб турган фуқароларни ишга қабул қилганлик, вояга етмаган шахснинг белгиланган муддатда паспорт олмагани учун маъмурий жавобгарлик бекор қилинди, шунингдек, пойтахтда доимий ёки вақтинчалик пропискасиз бўлган шахсни ишга қабул қилишни рад этиш мумкинлигини назарда тутувчи норма ҳам чиқариб ташланди. Мавсумий иш билан шуғулланиш (қурилиш, қишлоқ хўжалиги ва бошқа ишлар) учун келган фуқароларни ҳисобга қўйишнинг соддалаштирилган тартиби белгиланди. Тошкент шаҳри ва вилоятида доимий пропискага эга бўлмаган жисмоний шахслар янги қурилган кўчмас мулкни банк ҳисобварақлари орқали ҳисоб-китоб қилиш йўли билан сотиб олиши ва давлат рўйхатидан ўтказиши мумкинлигибелгиланди.
Шу ўринда айтиш керакки, прописка соҳасидаги ислоҳотлар коррупцияни келтириб чиқарадиган ҳолатларга барҳам беради.
Фармонга кўра, республиканинг бошқа ҳудудларида доимий яшаш жойи бўйича рўйхатга олинган Ўзбекистон фуқаролари Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятидаги янги қурилган уйларни сотиб олиб, уч йил ичида сотган ҳолатларда давлат божининг алоҳида ставкаларини қўллаш тартиби бекор қилинмоқда.
Ўзбекистон Республикаси фуқаролари учун Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятида ҳар қандай кўчмас мулкни олишда ушбу ҳудудларда доимий рўйхатда бўлиш шартига боғлиқ қоидалар чиқариб ташланмоқда. Олдинги тартибга кўра, бошқа вилоятларда доимий пропискада бўлган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари Тошкент шаҳри ва вилоятида фақат янги қурилган уй-жойни сотиб олиш ҳуқуқига эга эди.
Бундан ташқари Тошкент шаҳри ва Тошкент вилоятида яшаш жойи бўйича доимий рўйхатда туриш тартибини ички ишлар органларига бормасдан туриб, Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали амалга ошириш механизми жорий этилмоқда. Шунингдек, аризачи ўзига қулай ва яқин бўлган ички ишлар органига бориб, шу куннинг ўзида доимий рўйхатни расмийлаштириш имконияти яратилмоқда. Ҳозирги кунга қадар фуқаролар доимий пропискани расмийлаштириш учун шу манзилга хизмат кўрсатувчи ички ишлар органига шахсан бориши ва ҳужжатларни тақдим этиши лозим эди. Шунингдек, доимий пропискани уч иш кунида расмийлаштириш белгиланган бўлиб, фуқароларга тегишли хизматлар тезкорлик билан кўрсатилмасдан келинган.
Эндиликда тегишли идораларга бормасдан туриб, масофадан электрон тарзда ҳужжатлар топшириш ва рўйхатдан ўтиш имкониятлари кенгайтирилмоқда.
Фуқароларга яшаш жойи бўйича доимий рўйхатни расмийлаштиришда паспорт, уй дафтари ёки хонадон карточкасига рўйхатга олиш штампини босиш амалиётидан воз кечилмоқда ва доимий рўйхатга эга бўлиш жараёнлари рақамлаштирилмоқда. Доимий прописка фуқаронинг паспортига штам ва гербли муҳр, уй дафтари ёки хонадон карточкасига штамп босиш орқали амалга ошириб келинган, бунинг учун фуқаро уй дафтари сотиб олиши ёки хонадон карточкаси юритиши ва ўзи билан олиб юриши лозим эди.
Ўзбекистонда прописка тизимидаги муаммолар шубҳасиз барҳам топади. Сабаби биз олдимизга қўйган энг олий мақсад – юрт фуқаролари ҳуқуқларини чеклаш эмас, балки уларнинг юқори даражада мобиллиги ва эркин ҳаракатланишини таъминлаш, шу орқали аҳолининг турмуш даражаси ортишига салмоқли улуш қўшадиган омиллардан бири – урбанизация жараёнларини жадаллаштиришдир.
Зафаробод туман адлия бўлими
бош маслаҳатчиси Хабибулла Норхўжаев
Жиззах вилоят адлия бошқармаси томонидан ОАВ вакиллари, блогерлар ва давлат ташкилотлари ахборот хизмати ходимлари учун ойда бир маротаба онлайн брифинг ташкил этилади. Янги қабул қилинган қонун ҳужжатларининг мазмун-моҳиятини тезкорлик билан етказиш мақсадида мунтазам ўтказиб бориш режалаштирилаётган мазкур тадбирнинг навбатдагиси 4 июнь куни соат 10:00 да бошланади.
ZOOM программасини юклаб оласиз ва мазкур хавола https://us04web.zoom.us/j/4359873274?pwd=VHhDR3Z1SGc0UmxIWStBcnVqai9WZz09 орқали биз билан боғланасиз.
Онлайн брифинг мавзуси: Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Коронавирус пандемиясининг салбий таъсирини камайтириш учун туризм соҳасини қўллаб-қувватлашга доир кечиктириб бўлмайдиган чора-тадбирлар тўғрисида" ги Фармони. Брифинг эркин суҳбат ва савол-жавоб шаклида олиб борилади.
Бола кулгуси дунёни ''нурга тўлдиради!''
''1 июнь – Халқаро болаларни ҳимоя қилиш куни'' муносабати билан Жиззах вилоят адлия бошқармаси томонидан вилоят болалар шифохонасининг ''Болалар жарроҳлиги ҳамда асоратли касалликлар бўлими''да даволанаётган 25 нафар бемор болажонлар ҳолидан хабар олиниб, уларга ушбу байрам муносабати билан совға ва саломлар улашилди.
Шунингдек, шифохонанинг ушбу бўлимида, бемор болажонларнинг ҳуқуқий билимларини оширишларида ''кўмак берувчи'' ҳуқуқий бурчак ҳам ташкил этилди.Унда Конституциямиз, Давлатимиз рамзлари, Президентимиз ҳамда болалар ҳуқуқига оид маълумотлар содда тилда ёритилган бўлиб, бу албатта даволанаётган болажонларнинг бўш вақтларида ушбу маълумотлардан фойдаланишларида албатта асқотиши табиий.
Шунингдек, ушбу кўргазмали материаллар нусхалари шифохона йўлакларига ҳам жойлаштирилди.
Бошқарманинг Ҳуқуқий тарғибот бўлими.
https://telegra.ph/Bola-kulgusi-dunyoni-nurga-t%D1%9Eldiradi-06-01
Адлия бошқармаси тарғиботнинг турли кўринишларидан самарали фойдаланган холда янги қабул қилинган қонун ҳужжатларининг мазмун-моҳиятини ахолига етказишда давом этади. Ахборот технологиялари шиддат билан ривожланаётган замонда инсонларнинг янгилик ва маълумотларни сифатли ва тезкор олишга бўлган талаби ҳам ортиб бормоқда. Эндиликда ҳуқуқ соҳасига оид турли керакли ва қизиқарли маълумотларни вилоят адлия бошқармаси ташаббуси билан ташкил этилган Youtube канали орқали ҳам олишингиз мумкин. Каналимизда видеолавҳалар мавзу йўналишига қараб гурухларга ажратилган.
Бу ҳам томошабинга ўзи қизиққан маълумотни осон топишга ёрдам беради. Барча муълумотлар фуқароларимизнинг ҳуқуқий билимларини янада оширишга қаратилганлиги билан аҳамиятлидир. Унутманг қонунларни яхши билган инсон бу ҳаётда албатта яхши яшайди!
Youtube каналимизга ташриф буюриш учун қуйидаги ҳаволани танланг
https://www.youtube.com/channel/UC9Kw4FR1ztbUwkHO64RTWhA/featured
Туман (шаҳар) адлия бўлимларининг ижтимоий тармоғи орқали фуқаро Ш.Т.нинг болали оилаларга нафақа пули олишда амалий ёрдам беришни сўраб қилган мурожаати Дўстлик туман адлия бўлими томонидан ўрганиб чиқилди.
Ўрганишда, Дўстлик тумани Саритепа МФЙ ҳузуридаги моддий ёрдам ва ижтимоий нафақалар тайинлаш комиссиясига нафақа тайинланшни сўраб мурожаат қилганлиги аниқланди.
Ўрганиш натижасида, Саритепа МФЙ Комиссия йиғилишининг қарори билан фуқаро Ш.Т.га жорий йилнинг апрель ойидан 14 ёшгача болалари бўлган оилаларга нафақа пули тайинланиши таъминланди.
Дўстлик туман адлия бўлимининг ижтимоий тармоғи орқали фуқаро А.А.анинг таабий газдан фойдаланганлик учун нореал қарздорлик чиқарилганлигидан норози бўлиб қилган мурожаати ўрганиб чиқилди.
Ўрганиш жараёнида, туман адлия бўлимининг аралашуви билан “Дўстликтумангаз” газ таъминоти филиали томонидан фуқаро А.А.нинг таабий газдан бўлган қарздорлиги қайта ҳисоб-китоб қилиниб, хатлов ўтказилди.
Натижада, А.А.нинг таабий газдан бўлган қарзлари йўқлиги аниқланиб, нореал қарздорлик бартараф этилди.
